Kwantificering van ijzer en levervet... in de PACS?

Overbelasting van de lever door ijzer kan geassocieerd worden met hemochromatose, een erfelijke afwijking die verantwoordelijk is voor een overmatige absorptie en opstapeling van ijzer in het lichaam. Dit kan zeer ernstige complicaties veroorzaken (cirrose, hepatocellulair carcinoom, enz.) en daarom is een vroegtijdige opsporing en behandeling uitermate belangrijk. Het stellen van de diagnose is zeer complex aangezien de ziekte geen symptomen veroorzaakt: jarenlang kon de vermoedelijke diagnose uitsluitend worden bevestigd door een leverbiopsie.

De vooruitgang van de beeldvormende technieken
Hoewel de meeste hemochromatosen door genetisch onderzoek kunnen worden gediagnosticeerd, blijven er ook nog atypische vormen. Omdat beeldvorming met magnetische resonantie (MRI) uitermate gevoelig is voor de aanwezigheid van ijzer, betekende deze techniek een belangrijke vooruitgang en hiermee kan op vandaag een nauwkeurige kwantificering gebeuren van de hoeveelheid ijzer in de lever. Men analyseert de verlaging van het leversignaal op de gradiënt-echosequenties met een toenemende echotijd en maakt gebruik van de paraspinale spieren als referentie. Zo werd aangetoond dat dat MRI een schatting kan geven van de belasting van de lever door ijzer die vergelijkbaar is met de informatie verkregen via biopsie.

Professor Yves Gandon, Universitair ziekenhuis van Rennes
Dit domein en het in de praktijk brengen van deze theorie is al meer dan 15 jaar de passie van Professor Yves Gandon, afdelingshoofd medische beeldvorming van het Universitair ziekenhuis van Rennes. Naast het medisch valideren van deze techniek, ontwikkelde hij zelf informaticaalgoritmen waarmee de berekening kan worden geautomatiseerd. In de praktijk moet de radioloog 5 ROI (Region of Interest) aanduiden op het relevante NMR-beeld waarna de resulterende curven onmiddellijk worden gegenereerd. Een internetsite laat ondertussen al toe om de berekening 'online' te maken. Het duurt slechts enkele minuten om manueel te verbinden met het internet en de website, de metingen in te voeren en het resultaat te bekomen.

En wat is de plaats van PACS hierbij?
De installatie van de nieuwe PACS Telemis-Medical in het CHU van Rennes bood tevens de gelegenheid om de procedures te stroomlijnen en te vergemakkelijken. Dankzij de samenwerking tussen het Universitaire ziekenhuis en Telemis kon Professor Gandon het algoritme ombuigen tot een 'plug-in'versie van zijn PACS. Concreet betekent dit dat elke PACS-gebruiker gewoon het relevante beeld moet selecteren en op de sneltoets «IronByMr» klikken. De rest van de procedures van bijwerken, laden van de plug-in en van de beelden gebeurt volledig automatisch en vereist noch tijd, noch enige manipulatie. Het volstaat om de ROI aan te duiden om de grafische resultaten te laten weergeven en te laten opnemen in de PACS. Op het scherm wordt tevens een voorstel van verslag weergegeven.

Alle Telemis PACS?
Om dit hulpmiddel een zo groot mogelijke verspreiding te geven binnen de medische gemeenschap, besliste Prof. Gandon om zijn plug-in beschikbaar te stellen voor alle Telemis-klanten. «Het volstaat om naar de website www.ironbymr.fr te surfen en de instructiestevolgen»,zegtdeProfessor. «Concreet betekent dit dat alle radiologen-gebruikers van Telemis vanaf nu dit algoritme kunnen gebruiken om de hoeveelheid ijzer en levervet op 1,5T en 3T te kwantificeren en dit met evenveel gemak als de radiologen van het Universitaire ziekenhuis van Rennes.»

01/05/2014